Problematyka podejmująca różne aspekty historycznego i współczesnego nacjonalizmu – w tym przede wszystkim relacji polityka, naród, religia – to wciąż mało znany obszar w badaniach historyczno-politologicznych. Dlatego z poznawczego punktu widzenia badania nad tymi wątkami mają niewątpliwie pozytywny walor, wnoszący do naszej historycznej wiedzy wiele dotychczas nieznanych szerzej lub pomijanych koncepcji politycznych, działalności organizacji i postaci politycznych, w większości pozostających na marginesie życia politycznego w RP czy opozycyjnych w okresie PRL. Dzięki tym zainteresowaniom dowiadujmy się coraz więcej o niektórych „zapomnianych” postaciach i ich koncepcjach politycznych czy też o działalności oraz myśli programowej często marginalnych, a nawet lokalnych ugrupowań bądź środowisk politycznych.
Omawiana publikacja jest obszernym zamierzeniem edytorskim. Zawiera dwadzieścia pięć artykułów o rożnej objętości. Artykuły zgrupowane są w trzech merytorycznie wyodrębnionych częściach: (1) Religia, polityka, idee polityczne, (2) Oblicza nacjonalizmu, (3) Sprawy narodowościowe.
Dr hab. Jerzy Kornaś
Książka ta jest niewątpliwie ważną i bardzo interesującą pozycją. Jest to zbiór tekstów kilkunastu autorów przedstawiających własny warsztat badawczy i przemyślenia teoretyczne połączone anonsowaną w tytule publikacji problematyką. Zagadnieniem, które łączy całość książki, jest problem myśli nacjonalistycznej, i szerzej myśli prawicowej: jej genezy, charakteru, różnych odmian i różnych przypadków. Rzecz oczywista, większość tekstów dotyczy polskiej myśli narodowej czy też nacjonalistycznej i wiążącej się z tym najczęściej orientacji prawicowej. Niektóre teksty mają niebanalną wartość historyczną, referują szczegółowo mało znane epizody historyczne, sylwetki biograficzne, programy ideologiczne.
Prof. dr hab. Włodzimierz Pawluczuk