Jezus z Nazaretu ilustruje wspaniały tekst książki Benedykta XVI najwybitniejszymi dziełami mistrzów zachodniego malarstwa. Począwszy od miniatur w średniowiecznych kodeksach i malowideł Giotta, od artystów renesansu i baroku aż po malarzy współczesnych, takich jak Rouault, Chagall i Matisse, sztuka zawsze zmagała się z historią i postacią Jezusa. Album ten oferuje swoisty szlak ikonograficzny biegnący równolegle do pełnego tekstu papieskiego, wzbogacający go o niektóre z najpiękniejszych dzieł stworzonych w ciągu wieków przez mistrzów pędzla.
Chciałem podjąć się próby ukazania Jezusa Ewangelii, jako autentycznego Jezusa, jako "Jezusa historycznego" we właściwym znaczeniu tego określenia. Jestem przekonany i żywię nadzieje, że także Czytelnik będzie mógł zauważyć, iż postać ta jest bardziej logiczna i – również z historycznego punktu widzenia – o wiele bardziej zrozumiała niż rekonstrukcje, z którymi mieliśmy do czynienia w ostatnich dziesięcioleciach.
Postać Jezusa w rzeczywistości rozsadza wszystkie dostępne kategorie i można ją zrozumieć tylko w perspektywie tajemnicy Boga.
BENEDYKT XVI
Już po pobieżnym tylko przejrzeniu tej książki widać, że jej stronice zostały ozdobione niezwykłym, bogatym materiałem ikonograficznym. Będzie to jakby wprowadzenie w świat cudownych obrazów; jakby przemierzanie galerii sztuki obejmującej wiele stuleci. Marc Chagall miał rację, gdy twierdził, że artyści przez całe wieki zanurzali pędzel w tym barwnym alfabecie wiary i piękna, jakim jest Biblia. A Ewangelie były dla Zachodu z całą pewnością swoistym leksykonem czy atlasem symboli, postaci, wydarzeń, wizerunków, ikon i podobizn. Gdybyśmy wzięli do ręki encyklopedię albo słownik sztuki i zaczęli od Andrei Sarto czy Castagno, albo Antonella da Messina, i doszli aż do Z – do hiszpańskiego Zurbarana, wtedy odkrylibyśmy nieprzerwaną, ewangelijną złotą nić, przekształcającą sztukę w autentyczną i właściwą, wolną i twórczą "egzegezę" świętego tekstu. 'Bez względu na prywatne sądy czy opinie na Jego temat, Jezus z Nazaretu jest od prawie dwudziestu stuleci centralną postacią kultury Zachodu’ (zob. Jaroslav Pelikan, Jezus przez wieki, tłum. A. Pawelec, Kraków 1993, s. 9). Także ta droga prowadzi nas z powrotem do pytania, od którego wyszliśmy, postawionego przez Jezusa Ewangelii, pytania, którego echo ciągle pobrzmiewa i którego nie można zagłuszyć, na które – jak owego dnia – padają różne odpowiedzi. Pytania, które także od nas domaga się odpowiedzi. Przypomina o tym Mario Pomilio w swej powieści Piąta Ewangelia (1975): "Chrystus (…) postawił nas wobec tajemnicy, postawił nas w sytuacji zupełnie takiej samej, jak swoich uczniów wobec pytania: "Wy zaś za kogo Mnie macie"". (zob. Mario Pomilio, Piąta Ewangelia, tłum.W. Minkiewicz,Warszawa 1979, s. 350).
Arcybiskup Gianfranco Ravasi,
przewodniczący Papieskiej Rady Kultury oraz komisji ds. Dziedzictwa Kulturowego Kościoła