Ideał człowieka-filozofa w koncepcji Alasdaira MacIntyre’a

Opublikowany Autor blogksiazki

Zagadnienie ideałów, choć stanowi integralną część problematyki etycznej, wydaje się podejmowane niezwykle rzadko. […] Samo ich istnienie w świecie pluralistycznym, w warunkach ponowoczesności wielu uważa za niemożliwe. Jeśli jednak wbrew sceptykom przyjąć, że ich istnienie jest nie tylko możliwe, ale wręcz konieczne dla żywotności i równowagi naszego życia moralnego i naszej kultury w ogóle, należy wskazać sposób ich wyłaniania, metodę krytyki i sposób przełożenia na życie codzienne. Przede wszystkim zaś należy wskazać taką koncepcję kultury i przede wszystkim moralności, która nie tylko pozwoli na sformułowanie określonego ideału, ale też umożliwi określenie sposobu jego funkcjonowania w społeczeństwie i praktyczne zastosowanie. Niniejsza praca jest próbą wskazania takiego ideału na gruncie etyki cnoty Alasdaira Maclntyre’a. Wybór padł na koncepcję tego autora ze względu na jej klasycyzujący charakter, a zarazem szerokie oddziaływanie. Łącząc erudycję i polemiczną pasję, zyskujące mu czytelników również poza kręgami akademickimi, oraz szeroką wiedzę filozoficzną, Maclntyre rozwinął koncepcję, która dziś uważana jest za jeden z głównych kierunków etyki współczesnej. Proponuję takie odczytanie tej koncepcji, które akcentuje elementy hermeneutyczne w jego pisarstwie […] Na tej podstawie wskazuję możliwy do wyprowadzenia z tak interpretowanej etyki cnoty ideał człowieka-filozofa, ogniskujący się właśnie wokół hermeneutycznie rozumianej racjonalności moralnej […] Z tak rozumianego ideału wypływa koncepcja wychowania moralnego akcentująca rolę rodziny (czy szerzej wspólnoty) jako źródła identyfikacji z daną tradycją oraz uniwersytetu jako instytucji, której celem i istotą ma być angażowanie się w pogłębianie rozumienia własnej tradycji i prowadzenie sporu (dialogu) z przedstawicielami innych tradycji. Na tym tle pojawia się też Maclntyre’owska idea wspólnoty lokalnej jako środowiska politycznego, które wzorem klasycznej polis stanowi zarazem miejsce realizacji potrzeb i przestrzeń realizacji i praktykowania cnót moralnych […]