Beethoven. Próba portretu duchowego

Opublikowany Autor blogksiazki

Książka Adama Czartkowskiego, historyka kultury, znawcy pamiętnikarstwa europejskiego, powstała na początku lat 50. jako seria audycji dla Polskiego Radia. Autor przedstawia w niej złożoną i pełną sprzeczności sylwetkę Ludwiga van Beethovena, bazując na różnego rodzaju świadectwach i wspomnieniach ludzi, którzy go dobrze znali. Opowiada nie tylko o genialnym i nieśmiertelnym kompozytorze, lecz przede wszystkim o człowieku z krwi i kości, a także myślicielu. Wnuk autora, Krzysztof Jeżewski, uzupełnił materiał wyjściowy o informacje zaczerpnięte z najnowszej literatury o Beethovenie, a także z jego listów, zeszytów i notatników. Książkę, będącą zbiorem esejów na temat życia i osobowości Beethovena, dopełnił antologią polskich wierszy o kompozytorze.

Adam Czartkowski (1881-1958) zaznaczył się w literaturze polskiej jako historyk kultury, choć był z zawodu botanikiem i pedagogiem. Znawca pamiętnikarstwa europejskiego XIX i XX wieku, norwidolog, miłośnik poezji i muzyki, po wojnie profesor uniwersytetu a potem Akademii Medycznej w Łodzi. Był autorem m.in. biografii Szczęsnego Potockiego Pan na Tulczynie i Księżnej Łowickiej, a także Chopina żywego w swoich listach i w oczach współczesnych, jednej z najlepszych biografii kompozytora, sześciokrotnego bestsellera w Polsce w latach 1958-1981. Opracował także 1000-stronicową Kronikę życia Cypriana Norwida i spisał 11 tomów pamiętnika To, co przeżyłem (1900-1944). Jako edytor wydał szereg pamiętników m.in. Franciszka Morawskiego, Gabrieli z Guntherow Puzyniny, Augusta Iwańskiego.

Krzysztof Andrzej Jeżewski (ur. 1939) poeta, tłumacz, eseista, wnuk Adama Czartkowskiego, od 1970 zamieszkały we Francji, gdzie jest jednym z głównych tłumaczy literatury polskiej i propagatorem polskiej kultury. Zainteresowany szczególnie filozofią i metafizyką muzyki oraz jej związkami z literaturą, a zwłaszcza z poezją, wydał m.in. zbiór wierszy Muzyka (Warszawa, 1995), potrójny hołd dla Chopina, Norwida i Szymanowskiego pt. La Grande triadę (Wielka triada), esej Norwid o Chopinie (Łódź, 1999) oraz antologię Chopin, Szymanowski i ich poeci (Troyes, 1999). Krzysztof Andrzej Jeżewski jest autorem jedenastu tomów poezji, z których dotychczas ukazało się osiem: Winnice przestrzeni, Księga snów, Próba ognia, Muzyka, Kryształowy ogród, Popiół słoneczny, Okruchy z wysokości, Żagle niebieskie oraz wybór wierszy Znak pojednania. Laureat nagrody ZAiKS-u i Instytutu Literackiego w Paryżu, w 2007 otrzymał nagrodę Polskiego PEN-Clubu i został wybrany członkiem Europejskiej Akademii Nauki, Sztuki i Literatury.