Tom przynosi kolejną porcję szkiców rozwijających problematykę podejmowaną we wcześniejszej książce Autora ,,Językowe podstawy obrazu świata" (Lublin 2006). Obie książki stanowią uzupełniającą się całość. Kluczową pozycję zajmuje problematyka kulturowej funkcji języka, który kreuje i utrwala tożsamość zbiorową, zwłaszcza narodową. W tym polu tematycznym mieszczą się rozprawy o polskim niebie i piekle, rzece, o papieskim geście całowania ziemi, różnych profilach ojczyzny, a także szkice o zmianach tradycyjnego stereotypu Niemca, Rosjanina i Ukraińca. Autor przedstawia także refleksje i propozycje metodologiczne, które mogą mieć wartość zwłaszcza dla początkujących badaczy, zainteresowanych podobną problematyką.