W dniach 20-22 września 2007 roku w Toruniu odbyła się konferencja naukowa zorganizowana przez Komisję Historii Starożytnej Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Zakład Historii Starożytnej Instytutu Historii i Archiwistyki UMK w Toruniu. W trakcie jej trwania wygłoszono niemal trzydzieści referatów poświęconych różnym aspektom historii społecznej świata antycznego. Przygotowany przez nas III tom serii „Społeczeństwo i religia w świecie antycznym" zawiera ogromną większość tych wystąpień. Ich autorzy najczęściej koncentrują się na tematyce religijnej obejmującej świat wierzeń grecko-rzymskich, a także wczesnego chrześcijaństwa, ale nie brakuje również artykułów dotyczących kwestii prawnoustrojowych, a nawet historii politycznej i wojskowości antycznej. Obszerny zakres tematyczny konferencji spowodował, że w jej obradach wzięli udział przedstawiciele niemal wszystkich ośrodków badawczych zajmujących się studiami nad dziejami starożytnymi. Liczba tych ośrodków stale rośnie, a odbywające się regularnie spotkania, takie jak to w Toruniu, stanowią okazję zarówno do prezentacji wyników badań, jak i integracji coraz większego środowiska polskich starożytników. Na podkreślenie zasługuje fakt, iż znakomita większość referatów została przygotowana przez badaczy należących do najmłodszej generacji polskich starożytników. Ta ostatnia okoliczność znalazła również uznanie w oczach Pani Prof. dr hab. Marii Jaczynowskiej. Jej obecność na konferencji była widomym znakiem ciągłości pokoleń polskich starożytników. Pani Profesor nie tylko z uwagą przysłuchiwała się obradom, lecz także brała aktywny udział w dyskusji. Było to tak niedawno, aż trudno uwierzyć, że nie ma Jej już wśród nas…