Krzyżacy 1410 Józefa Ignacego Kraszewskiego to powieść, którą warto przypomnieć, choćby z racji przypadającej w tym roku 600. rocznicy bitwy pod Grunwaldem. Lektura przybliża czytelnikowi dzieje Wielkiej Wojny z Zakonem trwającej w latach 1409-1410, od koncentracji wojsk, poprzez bitwę grunwaldzką, nieudane oblężenie Malborka aż do odzyskania przez Krzyżaków utraconych miast i zamków. Kraszewski, opierając się na przekazach Jana Długosza ukazuje nie tylko historię walk, ale także zabiegów dyplomatycznych i podstępnych szpiegowskich działań w stosunkach polsko-krzyżackich.
Opis najchwalebniejszych wydarzeń w dziejach polskiego oręża pod piórem Kraszewskiego staje się bolesną chłostą polskich wad narodowych. Prywata, przywiązanie do wygód i dóbr materialnych, krótkowzroczność polityki króla i możnowładców doprowadzają do zaprzepaszczenia wspaniałego zwycięstwa grunwaldzkiego i niweczą szanse na złamanie potęgi Zakonu. Król okazuje się zbyt słaby, aby przeciwstawiać się tym tendencjom. Sukces militarny, stanowiący do dziś powód narodowej chluby, nie zrodził owoców, które odmieniłyby los Polski.
Znacznie bliższa mentalności Polaków była wizja Krzyżaków Henryka Sienkiewicz – powieści, która napisana 'ku pokrzepieniu serc" jako apoteoza polskiego oręża, sławiąca zręczność i morale polskiego rycerstwa, w ciągu wieków zyskała w powszechnym zrozumieniu wymiar historycznej prawdy.
Warto więc sięgnąć po zapomnianą powieść Kraszewskiego i przywrócić ją do czytelniczego obiegu, bo to właśnie on starał się ukazać wydarzenia zgodnie z faktami historycznymi i ich prawdziwymi wymiarami.
Książkę można polecić nie tylko miłośnikom historii. Ciekawa treść, wartka akcja, wątki nie tylko polityczne, ale też sensacyjne i romansowe, czynią z niej atrakcyjną lekturę dla każdego.